ابعاد آجر نما در گذر زمان

ابعاد آجر نما از مهمترین مؤلفه های تولید آجر نما می باشد. ابعاد انواع آجر در ادوار مختلف تاریخی بنا بر سلایق و نیازها تغییر کرده. گرچه همیشه ابعادش به خشت خام نزدیک بوده ولی در هر مقطع تاریخی، به عواملی چون نوع خاک، مکان اجرا و شیوه های اجرای آجر نما متغیر بوده است.

ابعاد آجر در دوران هزاره دوم قبل از میلاد

با بررسی بنا های باقی مانده از دوران هزاره دوم قبل از میلاد که شامل ایلامی ها، مادها و پارتها می گردد، مشخص شد، ابعاد آجر در زمان ایلامی ها بصورت کامل بود و در ابعاد

۷×۲۳~۲۴×۲۸ سانتیمتر

۶/۵×۳۲×۳۸ سانتیمتر

۷×۲۷~۲۸×۲۵ سانتیمتر

بکار می رفتند. ولی در دوران مادها، اجرای آجر بصورت معمول با ابعاد ۱۰×۳۳×۳۳ سانتیمتر بود. و این در حالیست که در یک دژِ مربوط به دوران پارت ابعاد آجر به صورت زیر شناسایی شد.

۸×۳۲×۳۲ سانتیمتر

۱۰×۴۰×۴۰ سانتیمتر

۹×۳۷×۳۷ سانتیمتر

دوران ظهور اسلام و تغییر شیوه ساختمان سازی

در دوران پس از اسلام اجرای آجر در ساختمان ها  بیشتر بصورت افقی انجام می شد و غالبا به شکل چهار گوش یا مربع در ابعاد متفاوت از ۳۰×۳۰ تا ۱۸/۵×۱۸/۵ و ضخامت حدود ۶ تا ۳ سانتیمتر دیده می شد. محققان معتقدند، کوچک شدن ابعاد آجر بعد از اسلام، در نتیجه تغیر در شیوه های ساختمان سازی در آن دوران می باشد.

سلجوقیان

در بناهایی نظیر مسجد جامع اصفهان، گنبد نظام الملک (جنوبی) که به دوران سلجوقی مربوط می باشند، ابعاد آجر  ۳×۲۲×۲۲ وجود دارد. علاوه بر آن اجرای آجرهایی با ابعاد آجر کوچک و متنوع با عنوان آجر نما در این دوران بیش از دیگر دوران دیده می شود. مانند آجر نمای مسجد جامع اصفهان که ابعاد آجر نما در آنها ۴/۵×۲/۵×۲/۵ است. البته در این دوران نمونه آجری با ابعاد  ۴×۴۰×۴۰ وجود داشت که به آجر نظامی معروف بود و فقط برای کف بنا به کار می رفت.

ایلخانیان

در دوران ایلخانیان علاوه بر تغییر ابعاد آجرنما، ظهور انواع آجر در رنگهای متنوعی نظیر زرد کمرنگ، زرد مایل به قهوه‌ای، قرمز تیره و خاکی مشاهده می گردد. و ابعاد آجر هم در اندازه‌های گوناگون ۱۸ تا ۳۸ سانتیمتری بود که و رایج ترین نمونه آجر ۲۰ تا ۲۲ و با ضخامت ۴/۵ تا ۵ سانتیمتر بوده است.

ظهور نسل جدیدی از ابعاد آجر نما در دوره صفویان

در دوران صفویان به دلیل حضور معمارن بسیار زبردست و اهمیت ویژه ای شاه عباس به آبادانی و رونق کشور می داد، بنا های با شکوه بسیار زیادی با آجر و آجر نما در ابعادی با میانگین ۲۳ در طول و عرض ثبت گشته است. و تا به امروز متداولترین ابعاد آجر  ۵×۲۴×۲۴ باقی مانده است.

زندیه

آجرهای بزرگ مستطیل «علینقی خانی» که در لبه های باغچه بکار می رود از آجر های کریمخانی می باشد که از دوره زندهیه به جای مانده. در دوران زندیه که شیراز پایتخت کشور بود. بدلیل نامناسب بودن خاک شیراز، آجرها در شهرستان لار با ابعاد ۲۳/۵ تا ۲۴، پخته می شد. و به آجرهای کریمخانی شهرت دارند.

قاجار

از دوران قاجار به بعد و که الگو پذیری از سبک معماری اروپایی، بیشتر شد، اجرای آجر و آجر نما در بخشهای مختلف بنا با ابعاد مختلف دیده می شود. در این دوران ابعاد آجر برای کف سازی (مخصوصا کف فرش بام)، دیوار، ستون و سقف متفاوت است. ولی رایج ترین ابعاد در دوران قاجار ۴×۱۹/۵×۱۹/۵ بوده است. و آجر با ابعاد ۲۰×۲۰ به نام آجر فرشی شناخته می شد.

ابعاد انواع آجر جدید

در کارخانه شهرزاد ایران زمین انواع آجر با ابعاد متفاوتی تولید می شود.

ابعاد آجر نسوز پلاک : 7X31 cm

ابعاد آجر کف فرش : 10X10 cm

آجر آنتیک : 7X7 cm

و آجر نسوز تایل  که در ابعاد 80X20 cm – 60X10 cm تولید می شود و از محبوب ترین انواع آجر نما در حال حاضر می باشد. شایان ذکر است در کارخانه آجر نما شهرزاد ایران زمین، تولید آجر نما تایل با ابعاد 100X12 نیز آغاز گشته است.

و اکنون جدیدترین آجر نما نسوز در کارخانه آجر نما شهرزاد ایران زمین، انواع آجر نما نسوز رستیک می باشد. که در رنگهای سفید، طوسی و قهوه ای با ابعاد 5.5X26 با بهترین مواد اولیه تولید می گردد.

برای اطلاع بیشتر از قیمت آجر تایل و نحوه ی ارسال، با دفتر مرکزی کارخانه در اصفهان و یا نمایندگی های فروش در تهران و کیش تماس حاصل فرمایید.